Begüm Sena Ayfer

Bugün, son zamanlarda sıkça duymaya başladığımız bir kelimeden bahsedeceğiz.

Sapyoseksüellik: Bir kişinin oldukça zeki olan insanlara cinsel olarak ilgi duyması anlamına gelir. Öyle ki bunu, karşısındaki partneri için en önemli özellik olarak görürler.

Peki neden son zamanlarda bu kadar sık duymaya başladık bu kelimeyi?

“Zeki insanlardan hoşlanıyorum.” cümlesini sıkça duymuş olduğunuzu varsayıyorum. Sapyoseksüellik, terim olarak kullanılmasa da anlam olarak hep aramızdaydı diyebiliriz bu sayede. 21. yy’da kullanılmaya başlanan bu kelimenin bilinen ilk kullanımı 2004 yılında olduğu için hala oldukça yeni bir kelimedir. Bu sayede sapyoseksüellik, zeki insanlardan hoşlanma cümlesini bir kenara atarak aramıza çok yenilerde dahil oldu.

Sapyoseksüel Olmak Ne?

Öncelikle kelimenin yanlış anlaşıldığı noktalar için kısa bir bilgi verip doğru tanımından bahsedelim. Sapyoseksüelliğin kesin doğası ve kesin tanımı hakkında halihazırda tartışmalar devam ediyor olsa da bazıları bunun cinsel yönelim veya cinsellik olduğunu iddia ediyor. Bazı flört uygulamaları, kullanıcıların kendilerini sapyoseksüel olarak tanımlamasına bile izin vermiş durumdadır. Diğer insanlar bunun başka herhangi bir cinsel yönelim kadar marjinalleştirilmemiş bir topluluktan queerler için uygunsuz bir teklif olduğunu dahi dile getiriyor. Diğerleri ise cinsel arzunun özellikle zeka için bir batıl inanç olduğunu düşünüyor. 

Heteroseksüeller ve LGBTIQ+ kişiler kendilerine sapyoseksüel diyebilirler. Bununla birlikte kendi kendini tanımlayan bazı entelektüeller, cinsiyet kimliklerinin geleneksel heteroseksüel/eşcinsel ve erkek/kadın ikiliğini aştığına inanmaktadır. Bu yöntem, dijital alanda etkileşime giren insanlar arasında daha yaygın görülebiliyor.

Bazı insanlarsa sapyoseksüelliği iki kategoriye ayırıyor: yönelim ve fetişizm

Cinsel yönelim kişideki cinsel duygu, istek ve davranışların belli bir cinsiyete çekimidir. Cinsel yönelim kişileri karşı cinsiyete, hemcinse, veya birden fazla cinsiyete karşı romantik veya cinsel çekim hissetmeye yönlendiren kalıcı kişisel bir niteliktir.

Fetişizm karşı cinsin giysi ve benzeri şeyleriyle cinsel coşku ve doygunluk hissidir.

Zeki insanlar için bu, tercihten çok zekanın her şeyi alt ettiği ve cinsiyeti önemsiz kıldığı bir şey olarak görülebilir. Kendini sapyoseksüel olarak tanımlayan insanlar kendilerini benzer fetişlere/yönelimlere sahip insanlarla ilişkiler içinde bulabilirler. Bu çiftler zekice aktiviteleri genellikle duygusal bağların ve hatta fiziksel ön sevişmenin ayrılmaz bir parçası olarak görebilirler.

Sapyoseksüeller için her şey beyinde başlar ve beyinde biter. Sapyoseksüeller için zeka cinsel çekiciliği uyarır. Zekadan etkilendikleri için beyinleri tetiklenmedikçe bir etki hissetmediklerini iddia ederler ancak bu elbette kişiye özel bir durumdur. Beyin entelektüel düzeyde uyarılmadıkça arzuların, tercihlerin veya cinsel tatminin gerçekleşmesi olası değildir.

Herkes sapyoseksüel olabilir. Belirli bir cinsiyetin kısıtlamalarından farklı olarak sapyoseksüelliğin cinsiyette herhangi bir kısıtlaması yoktur. Erkekleri, kadınları, transseksüelleri, biseksüelleri veya herhangi bir cinsiyet veya cinsiyet kimliğine sahip kişileri beğenmekte özgürsünüzdür. Sapyoseksüeller, bir kişinin zihninin iç işleyişine dışından daha çok dikkat eder ve odaklanırlar. Bu durum vücut şekli, boyutu veya yüz özellikleri gibi yüzeysel özelliklerin yavaş yavaş arka planda kalması anlamına gelir.

Zeka görünüşten daha değerli olduğu için entelektüeller çekiciliklerini normalden farklı bir şekilde gösterirler. Yani entelektüel bir sevgilinin size karşı romantik bir çekiciliği varsa size görünüşünüzden daha çok önem veriyor olması olasıdır.

Sapyoseksüel İnsanlarla Birlikte Olmak ile Akıllı İnsanlarla Birlikte Olmak Arasındaki Fark Nedir? 

Birçok insan akıllı insanlarla birlikte olmak istese de entelektüeller zekaya daha çok değer verir. Sapyoseksüel cinsiyetin savunucuları, zekanın mutlak değer yargılarından ziyade ilişki uyumluluğuna dayandığına inanırlar. Tanım olarak sapyoseksüel, zekayı cinsel olarak çekici veya cinsel olarak uyarılmış bulan bir kişiyi ifade eder. “Sapioseksüel kelimesi, Latince bilgelik anlamına gelen ‘sapien’ kökünden gelir ve ‘sexualis’ seks anlamına gelir.” Nasıl ki heteroseksüeller ve LGBTIQ+ insanlar kendilerini zeki olarak tanımlayabiliyorsa herkes de kendini zeki olarak tanımlayabilir. Ancak sapyoseksüel olmak zeki olmaktan çok daha farklıdır. Zekanın çekici gelmesi ve cinsel hayatınıza dahi etki ediyor olması, zeki olmak ve zeki insanlarla anlaşmaktan farklıdır.

Sapyoseksüellik Cinsel Bir Yönelim Midir? 

Sapyoseksüel aşk giderek cinsiyet kimliği tartışmalarına giriyor olsa da bunun gerçek bir eğilim olduğunu düşünmeyen birçok insan var. Bazı insanlar, panseksüel ve heteroseksüel kimliklerden farklı cinsiyet tercihlerine sahip olduğu için entelektüellerin LGBTIQ+ şemsiyesine dahil edilmemesi gerektiğine inanıyor.

Zekanın bir yönelim olduğuna ve bu şekilde değerlendirilmesi gerektiğine inanan bazı seks uzmanları da vardır. Entelektüellik, bir partnerin veya potansiyel partnerin cinsiyet kimliği ile ilgili bir yönelim değildir. Sapyoseksüel bir kişi eşcinsel, heteroseksüel, biseksüel veya panseksüel olarak kabul edilebilir. Sapyoseksüellik, bir kişinin birine ilgi duyma şeklidir.

Fetişizmin anlamına baktığımızda ise sapyoseksüellik terimini karşılamadığını açıkça görüyoruz. Cinsel yönelim olup olmadığı ile ilgili tartışmalar ise hala devam etmektedir.